Zespół Elektrowni Wodnych Niedzica S.A. pełni rolę ważnego, regionalnego koła zamachowego gospodarki na południu Polski. Może pochwalić się efektywnymi inwestycjami i ambitnymi planami na przyszłość. W najbliższym czasie będzie remontować swoją infrastrukturę energetyczną i jeszcze bardziej otwierać się na lokalnych odbiorców
– Ze względu na naszą pozycję i elastyczność musimy odpowiednio dostosować się do panujących warunków – mówi Leszek Bajorek-Fiałkowski, prezes zarządu ZEW Niedzica S.A. – Naszym głównym źródłem przychodu pozostaje sprzedaż energii elektrycznej wyprodukowanej w niedzickiej elektrowni szczytowej (to ok. 70% całości naszego przychodu), ale nie zamykamy się na inne opcje. Produkujemy również energię w elektrowniach przepływowych na Wiśle (Łączany, Smolice) i w Sromowcach, gdzie dwa lata temu zrealizowaliśmy inwestycję, budując tam obok już istniejącej elektrowni drugą, o mniejszej mocy, na przeciwległym brzegu Dunajca. Zgodnie z tym, co zapowiadaliśmy w planach, wykorzystaliśmy umartwiony kanał doprowadzający wodę i mamy następną, bezawaryjną, samoobsługową jednostkę sterowaną z nastawni elektrowni niedzickiej. Przed nami jednak kolejne, duże wyzwania.
Projekt „Niedzica II”
ZEW Niedzica S.A. realizuje kolejną inwestycję, wartą około 25 mln zł. To niewielki koszt jak na zakładaną do uzyskania moc, głównie ze względu na odpowiednie zaplecze. Spółka dysponuje bowiem zarówno budowlą piętrzącą czy ujęciem wody, jak i kanałami: doprowadzającym oraz odprowadzającym. Wszystko jest więc dobrze przemyślane, pozostaje wykonać montaż turbozespołów w odpowiedni bypass (instalacja obejściowa – przyp. red.) i połączyć je z infrastrukturą odbiorczą, która też jest już obecna.
Obok korzyści gospodarczych nie mniej ważny jest również inny aspekt tych działań. Zbiornik Czorsztyński może zgromadzić 230 mln m3 wody – i to czystej. Polska jest niestety krajem ubogim w wodę na tle reszty państw europejskich w przeliczeniu na mieszkańca. Wartość tkwi zatem w fakcie, że ZEW Niedzica S.A. może być magazynem nie tylko energii, ale również wody. Szczególnie w obliczu tegorocznej wielkiej powodzi nie można zapomnieć, jak istotną rolę ochronną w codziennym życiu mieszkańców może odegrać pojemny zbiornik.
Pozycja na rynku mocy i nowe plany – np. na fotowoltaikę
Od kilku lat ZEW Niedzica S.A. aktywnie uczestniczy w rynku mocy. Potrafi wygrywać aukcje na całe lata. Spełnia zarazem wszystkie warunki demonstracyjne i świadczy usługę przywrócenia mocy w razie blackoutu – w przypadku całkowitego zaniku napięcia w sieci jest w stanie w ciągu zaledwie kilku minut doprowadzić energię do elektrowni w Jaworznie i w Skawinie.
Równocześnie spółka stara się o koncesję na magazyn energii. Gdy przeprowadzi kampanię remontową, planuje wrócić do możliwości pompowych i stworzyć optymalnie wydajny magazyn energii elektrycznej.
ZEW Niedzica S.A. posiada ponadto pilotażowe instalacje fotowoltaiczne. Póki co o stosunkowo niewielkiej mocy, ale jest możliwość budowy fotowoltaiki we Frydmanie, gdzie niedawno – przy wsparciu dofinansowania – zakończono inwestycję rozbudowy sieci dystrybucyjnej. Na razie zarząd myśli o farmach lądowych, natomiast nie wyklucza budowy fotowoltaiki pływającej, która ma nieco lepszą sprawność ze względu na chłodzący aspekt wody i nie zajmuje gruntu. Plany zakładają, że prędzej czy później taka farma powstanie na jednym ze zbiorników.
Dla lokalnych odbiorców
Działania na rzecz społeczności lokalnej to ważna misja ZEW Niedzica S.A.; także w ramach działań Klastra Energii Zbiornika Czorsztyńskiego, w którego skład wchodzą jeszcze: Podhalańskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o. o. oraz gminy Czorsztyn, Łapsze Niżne i Nowy Targ. W tej chwili ZEW ma około 300 odbiorców indywidualnych, lecz chce zdecydowanie mocniej zakorzenić się w świadomości ludzi z regionu. Służy temu ciągła produkcja energii w oparciu o dwie elektrownie sromowieckie oraz własna sieć dystrybucyjna. Tu warto podkreślić, że w ramach rozwoju lokalnego spółka zakończyła inwestycję (ze wsparciem marszałka województwa małopolskiego), która polegała na ułożeniu drugiej nitki podwodnego kabla 15 kilowoltów na dnie Jeziora Czortyńskiego. Na początku XXI wieku ułożono pierwszą nitkę, wychodzącą na lewy brzeg zbiornika. W oparciu o nią firma rozwinęła sprzedaż energii, a teraz zamknęła obwód, sięgając aż do Dębna. Dzięki temu ma obecnie tak prestiżowego klienta jak Zamek Niedzicki.
Działania ZEW Niedzica S.A. nie pozostają bez echa. W tym roku np. spółka została po raz kolejny laureatem Diamentów Forbesa.
– Uzyskane zaufanie staramy się spłacać systematycznie, dlatego m.in. udzieliliśmy nieodpłatnie terenu na 40 lat, a jednocześnie wsparliśmy darowizną rzeczową w postaci żwiru projekt dróg rowerowych wokół Zbiornika Czorsztyńskiego – podkreśla Leszek Bajorek-Fiałkowski. – To bez wątpienia jedna z najpiękniejszych ścieżek w Polsce. Otaczający nas krajobraz można podziwiać również z korony zapory, którą otworzyliśmy od rana do zmroku dla zwiedzających. Można też zwiedzać samą elektrownię, w towarzystwie kompetentnych przewodników – serdecznie do tego zachęcamy.
