Profesjonalne i skuteczne zarządzanie GSM „Luiza” zaowocowało ważnymi dla mieszkańców efektami ekologicznymi
Jeszcze kilka lat temu znaczna część mieszkań w zasobach Górniczej Spółdzielni Mieszkaniowej „Luiza” w Zabrzu-Zaborzu ogrzewana była piecami. Bezpośrednie spalanie węgla było uciążliwe dla mieszkańców i otoczenia. Nie wpływało dobrze na jakość powietrza, a i warunki korzystania z ciepłej wody pozostawiały wiele do życzenia – domowe piece i lokalne kotłownie opalane węglem są – oprócz środków transportu – głównymi źródłami emisji pyłów i powstawania zjawiska smogu. Toteż, gdy tylko pojawiła się szansa, by taki stan rzeczy zmienić, Zarząd Spółdzielni niezwłocznie ją wykorzystał. Ta okazja to KAWKA – ogólnopolski program, którego celem jest walka z zanieczyszczeniem powietrza w miastach, w których regularnie odnotowywane są przekroczenia dopuszczalnego stężenia pyłów.
Przygotowany w 2013 r. przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przy współpracy Wojewódzkich Funduszy, w tym Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) w Katowicach Program Priorytetowy KAWKA oferował dofinansowanie przez ww. instytucje przedsięwzięć służących poprawie jakości powietrza w miastach, poprzez likwidację niskiej emisji, wsparcie wzrostu efektywności energetycznej i rozwoju rozproszonych odnawialnych źródeł energii.
Celem programu była poprawa jakości powietrza, poprzez obniżenie emisji zanieczyszczeń, w tym także grup najdrobniejszych frakcji pyłów, których powstanie wiąże się w głównej mierze ze spalania paliw stałych w przydomowych piecach, kominkach i kotłach.
Zadaniem programu było zmniejszenie narażenia ludzi na oddziaływanie zanieczyszczeń w powietrzu, przede wszystkim pyłów PM10, PM2,5 oraz benzoalfapirenu, które zagrażają zdrowiu i życiu ludzi w obszarach, na których znacząco przekraczają one dopuszczalną normę stężeń i dla których opracowane zostały programy ochrony powietrza.
Jest to niezwykle ważne, gdyż szacuje się, że w Polsce w następstwie chorób wywoływanych przez zanieczyszczenia powietrza może przedwcześnie umierać nawet 45 tys. osób rocznie, a na świecie, według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), może być to nawet ponad 3,5 mln ludzi.
Niemal natychmiast po ogłoszeniu naboru, pod koniec 2013 r. Zarząd GSM „Luiza” w uzgodnieniu z Radą Nadzorczą, postanowił ubiegać się w ramach Programu Priorytetowego KAWKA o dofinansowanie dla zadania inwestycyjnego pod nazwą: „Termomodernizacja 32 budynków mieszkalnych wielorodzinnych, zlokalizowanych w Zabrzu przy ul. Korczoka 63, 65, 67, 69, 71, 73, 75, 77, Olchowej 10, Kalinowej 28, Orzechowej 17, 19, Jałowcowej 3-5, 12, 14, 16, 18, 20, 22, Kawika 13, 15, Leszczynowej 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21, 23, Czereśniowej 2-2a, 4-4a, 6-6a, w tym likwidacja źródeł niskiej emisji i podłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej”.
Decyzja o podjęciu realizacji tego zadania nie należała do łatwych i oczywistych. W tym czasie spółdzielnia realizowała wieloletni program dociepleń budynków z wielkiej płyty, ogrzewanych ciepłem z miejskiej sieci.
Podjęcie decyzji zostało poprzedzone dogłębną analizą przez Zarząd Spółdzielni co do możliwości równoczesnego finansowania tych programów w najbliższych latach, gdyż była to największa inwestycja w 20-letniej historii spółdzielni.
W IV kwartale 2014 r. zawarto umowy z WFOŚiGW w Katowicach o dofinansowanie tej inwestycji i rozpoczęto prace.
– GSM „Luiza” jako jedyna spółdzielnia w naszym regionie przystąpiła do tego Programu w tak dużym wymiarze – przypomina Waldemar Chwist, Prezes Spółdzielni. – W jego ramach poddano gruntownej termomodernizacji 32 budynki mieszkalne wielorodzinne – dwu i trzy kondygnacyjne, wykonane w technologii tradycyjnej, zlokalizowane w Zabrzu-Zaborzu.
Zadanie w uzgodnieniu z dostawcą ciepła, jakim jest w tym rejonie ZPEC Zabrze, podzielono na trzy etapy. W I etapie zostało zmodernizowanych dziewięć budynków: trzy przy ul. Czereśniowej 2, 4, 6, cztery przy ul. Jałowcowej 3-5, 18, 20, 22 oraz dwa przy ul. Kawika 13,15 i podłączono do sieci w 2014 r. W II etapie 11 budynków, przy ul. Leszczynowej 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21, 23 oraz przy ul. Jałowcowej 12, 14, 16 – podłączenie do sieci w 2015 r.
W III etapie 12 budynków położonych przy ul. Korczoka 63, 65, 67, 69, 71, 73, 75, 77, ul. Kalinowej 28, ul. Olchowej 10 i ul. Orzechowej 17, 19 – podłączenie do sieci w 2016 r.
W poddanych kompleksowej termomodernizacji budynkach mieszkania wyposażono w instalację centralnego ogrzewania oraz w ciepłą wodę (c.w.u.) i podłączono do miejskiej sieci ciepłowniczej (dotychczasowe ogrzewanie piecowe węglowe lub etażowe węglowe/gazowe, zlikwidowano). Docieplono ściany i dachy budynków. Ponadto wymieniono na energooszczędne okna w klatkach schodowych, piwnicach i mieszkaniach, oraz drzwi zewnętrzne do budynków.
Zabrzańskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej – ZPEC, w każdym budynku oddzielnie, zainstalowało wymienniki ciepła, a instalację wyposażono w mierniki ilości dostarczonego ciepła do każdego mieszkania.
W zakresie termomodernizacji w ramach Programu Priorytetowego KAWKA;
ocieplono styropianem (o grubości 14 cm) ściany zewnętrzne o łącznej powierzchni ok. 12 084 m2, docieplono styropianem (o grubości 10 cm) ściany zewnętrzne piwnic o łącznej powierzchni ok. 3 214 m2, docieplono dachy styropapą oraz stropodachy o łącznej powierzchni ok. 5 402 m2, wymieniono okna na energooszczędne o łącznej powierzchni ok. 585 m2, wymieniono drzwi wejściowe w 12 budynkach na nowe, energooszczędne, wykonano instalację wewnętrzną centralnego ogrzewania wraz z grzejnikami oraz indywidualnymi dla każdego mieszkania miernikami ciepła.
Ze środków własnych Spółdzielni (poza programem); wykonano instalację wewnętrzną ciepłej wody, remont kapitalny wewnętrznej instalacji zimnej wody (wymiana starych rur na rury PCV) oraz instalacji kanalizacji wewnętrznej, remont kapitalny dachów na wszystkich 32 budynkach z wymianą rynien i rur spustowych wraz z nową instalacją odgromową, remont loggii i balkonów wraz z wymianą balustrad, zamontowano daszki nad wejściami do budynków i nad ostatnią kondygnacją loggii, wymieniono w budynkach wewnętrzną linię zasilania (tzw. WLZ), przeniesiono z mieszkań tablice licznikowe do jednej zbiorczej zlokalizowanej na parterze, zainstalowano wyłącznik główny budynku oraz wymieniono instalację ADM (oświetlenie klatki schodowej, piwnic i zewnętrzne) wraz z nowymi lampami.
Ze środków własnych ZPEC Zabrze zainstalowano 32 nowoczesne wymienniki ciepła o wysokiej sprawności działania i podłączono budynki do miejskiej sieci ciepłowniczej, a dzięki pomocy TAURON SA zlikwidowano napowietrzne sieci energetyczne, zasilające budynki w energię elektryczną i zastąpiono je sieciami kablowymi wraz z nowymi szafkami przyłączeniowymi (złącza ZK).
– W ponad 20-letniej historii Górniczej Spółdzielni Mieszkaniowej „LUIZA” nie było tak ogromnego przedsięwzięcia modernizacyjnego jej zasobów mieszkaniowych zrealizowanego w stosunkowo krótkim, trzyletnim okresie, w latach 2014 – 2017 – podkreśla Prezes Waldemar Chwist.
Poprzez likwidację głównych źródeł zanieczyszczenia powietrza w miastach (piece i kotły węglowe) uzyskano ważne dla mieszkańców efekty ekologiczne: emisja pyłów (PM2,5, PM10) zmniejszyła się o ok. 90 ton rocznie, emisja tlenków azotu (NOx) zmniejszyła się o ok. 2 ton rocznie, emisja dwutlenku siarki (SO2) zmniejszyła się o ok. 12 ton rocznie, emisja dwutlenku węgla (O2) zmniejszyła się o ok. 1200 ton rocznie. Oszczędność energii cieplnej to ok. 7200 GJ (Giga Dżuli) rocznie tj. ok. 2000 MW energii cieplnej. W przeliczeniu na węgiel kamienny jest to oszczędność ok. 360 ton węgla kamiennego rocznie.
W ciągu kilkunastu miesięcy mocno zmieniło się na korzyść życie mieszkańców, którzy teraz korzystają z centralnych dostaw ciepła do kaloryferów i kranów. Ten komfort jest szczególnie istotny dla osób starszych, których liczba z każdym rokiem wzrasta. Zniknął problem potencjalnego zaczadzenia mieszkańców przy użytkowaniu pieców węglowych i urządzeń grzewczych gazowych.
– Dzięki proekologicznym inwestycjom GSM „Luiza” pięknieje miasto. Wszystkie, zmodernizowane budynki wyróżniają się pięknymi, kolorowymi elewacjami. Uzupełnia je uporządkowane, odnowione otoczenie.
Dziękujemy Wszystkim którzy przyczynili się do zrealizowania tego, tak istotnego dla naszych mieszkańców zadania i to półtora roku wcześniej niż pierwotnie zamierzaliśmy – podsumowuje prezes Waldemar Chwist.
Danuta Klimek
