Innowacyjne technologie eksploatacji złóż czy wspomaganie procesów wydobywczych przy wykorzystaniu autorskich narzędzi to niejedyne aktywności wrocławskiego „Poltegor-Instytut”. Nowe obszary działań mogą bardzo wspomóc realizację założonych celów.
Dotychczasowa działalność „Poltegor–Instytut” Instytut Górnictwa Odkrywkowego bazowała na metodach i rozwiązaniach technicznych dotyczących odkrywkowej eksploatacji złóż węgla brunatnego i surowców skalnych. Będąc jednym z najważniejszych instytutów badawczych w tej branży, od ponad 70 lat odpowiada on na potrzeby swoich partnerów, wykorzystując interdyscyplinarne zespoły badawcze, które, wzmocnione zapleczem laboratoriów, wykonują kompleksowe i innowacyjne prace naukowo-badawcze i badawczo-usługowe.
– Wdrażamy przyjazne środowisku rozwiązania efektywnego oraz racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi i energią. Rozwijając branżę górnictwa odkrywkowego, realizujemy również prace w zakresie innej infrastruktury technicznej, wymagające znajomości zagadnień geoinżynierii, geologii, hydrogeologii i geotechniki, a więc tych nauk, które wykorzystywane są szeroko w górnictwie – wylicza dr hab. inż. Jacek Szczepiński, dyrektor „Poltegor–Instytut” Instytutu Górnictwa Odkrywkowego.
„Poltegor–Instytut” realizuje aktualnie wiele projektów w ramach Funduszu Badawczego Węgla i Stali dotyczących transformacji regionów górniczych, w szczególności górnictwa węgla brunatnego. W tym miejscu należy wspomnieć o koordynowanym przez Instytut projekcie dotyczącym zagrożeń geotechnicznych w trakcie napełniania wodą zbiorników poeksploatacyjnych powstałych po zakończeniu eksploatacji węgla brunatnego, a także projekcie zagospodarowania zwałowisk nadkładu pozostałych po wydobyciu węgla brunatnego, pod kątem instalowania na nich odnawialnych źródeł energii – wiatraków i fotowoltaiki. Z sukcesem realizowane są projekty badawczo-usługowe obejmujące oddziaływanie robót strzałowych w kopalniach surowców skalnych.
Niezmiernie istotne są również projekty badawcze i badawczo-wdrożeniowe realizowane w ramach Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, umożliwiające wykorzystanie odpadów z produkcji surowców skalnych na potrzeby przemysłu ceramicznego oraz rolnictwa. Szczególne zainteresowanie nauki budzi obecnie wykorzystanie tego rodzaju odpadów i pozostałości jako polepszaczy glebowych, umożliwiających poprawę jakości upraw rolnych.
Perspektywicznymi kierunkami rozwoju Instytutu są prace badawczo-rozwojowe w zakresie szeroko pojętej inżynierii lądowej oraz inżynierii i ochrony środowiska. Obecnie w Instytucie realizowane są projekty związane z rozpoznaniem i dokumentowaniem warunków hydrogeologicznych oraz geotechnicznych dla złóż surowców naturalnych oraz obiektów infrastruktury technicznej, na przykład w rejonie projektowanych lokalizacji elektrowni jądrowych oraz stopni wodnych na Odrze.
W ostatnich latach „Poltegor-Instytut” prowadził również badania nad budową innowacyjnego ujęcia wód podziemnych z zastosowaniem naturalnych złóż filtracyjno-sorpcyjnych, umożliwiających redukcję zawartości żelaza, manganu i bakterii w ujmowanej wodzie podziemnej. Technologia ta została wdrożona w studni horyzontalnej w MPWiK S.A. we Wrocławiu oraz na ujęciu wód podziemnych w Bardzie. Innowacyjne rozwiązania pozwoliły na poprawę jakości ujmowanych wód oraz poprawę zaopatrzenia w wodę, przy niskiej ingerencji w środowisko.
Wieloletnie doświadczenie kadry badawczej Instytutu w realizacji różnorodnych zadań stwarza możliwości dalszego prowadzenia szerokiej działalności badawczo-aplikacyjnej na potrzeby podmiotów gospodarczych w kraju i za granicą oraz oferowanie im oryginalnych projektów i technologii, badań, ekspertyz, a także usług specjalistycznych.
Adrian Morel