1150 kilometrów sieci wodociągowej, 240 tysięcy odbiorców, inwestycje w odnawialne źródła energii i nowoczesne technologie – tak prezentuje się rzeszowskie Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji.
– Wychodzimy poza nasze statutowe obowiązki. Staramy się patrzeć i widzieć jak najdalej. Szukać nowych możliwości oraz płaszczyzn rozwoju. Również takich, które pozornie nie mają wiele wspólnego z uzdatnianiem i dystrybucją wody. To jest nasza społeczna odpowiedzialność – mówi Marcin Lewandowski, prezes rzeszowskiego MPWiK.
MPWiK sp. z o.o. rocznie produkuje ponad 13 milionów metrów sześciennych wody zdatnej do picia. Wieloetapowy proces uzdatniania wody z rzeki Wisłok jest jednym z najnowocześniejszych w Europie. – Bycie odpowiedzialnym społecznie oznacza wywiązywanie się ze statutowych obowiązków oraz inwestowanie, m.in. w ochronę środowiska. To wydatki, których nie traktujemy jako koszt, ale inwestycję w rozwój i ograniczenie uciążliwości dla otoczenia, co leży w interesie społecznym – podkreśla Marcin Lewandowski.
Uzdatnianie wody oraz oczyszczanie ścieków to procesy energochłonne. To wysokie koszty i emisja obciążająca środowisko w procesie produkcji niezbędnej energii elektrycznej. Troska o środowisko i minimalizację kosztów powoduje, że MPWiK stawia na Odnawialne Źródła Energii. Dążenie do samowystarczalności energetycznej oraz neutralności klimatycznej są tu traktowane jako podstawowy kierunek rozwoju i jeden z najważniejszych elementów społecznej odpowiedzialności spółki.
Od 2016 do 2022 roku MPWiK zbudował 16 instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy 2,4 MW. Największa była budowa farmy fotowoltaicznej na terenie zakładu uzdatniania wody o mocy 1,2 MW. Wytworzona tu energia elektryczna jest w 100% wykorzystana na potrzeby ZUW.
OZE są wykorzystywane także w produkcji skojarzonej energii elektrycznej i cieplnej w oczyszczalni ścieków. Tu instalacja fotowoltaiczna ma moc 1 MW. Podczas stabilizacji osadów ściekowych powstaje biogaz, z którego, za pomocą kogeneratorów, produkowana jest energia elektryczna i cieplna. Kogeneratory osiągają moc elektryczną 1 MW i moc cieplną 1,5 MW. Energia zielona pokrywa w 70% zapotrzebowanie oczyszczalni na energię elektryczną oraz w 100% zapotrzebowanie na energię cieplną. Dzięki temu na przykład w 2022 roku zaoszczędzono łącznie aż 4,8 mln zł.
Wykorzystanie instalacji fotowoltaicznych do produkcji energii elektrycznej w MPWiK pozwala ograniczyć emisję CO2 o 1 470 ton rocznie.
OZE pozwalają zakładom spółki stawać się coraz bardziej neutralnymi energetycznie oraz łagodzą negatywny dla odbiorców wpływ rosnących cen energii na ceny wody i ścieków. Dzięki inwestycjom MPWiK w OZE odbiorcy spółki płacą za wodę i ścieki o około złotówkę mniej za metr sześcienny niż w sytuacji, gdyby MPWiK kupował całość niezbędnej dla produkcji energii.
Troska o środowisko w przypadku spółki to nie tylko OZE. Pierwsza w Rzeszowie pasieka miejska i odbudowa populacji jerzyków mieście to znaki rozpoznawcze firmy. Są też znacznie odważniejsze plany. – OZE będziemy rozwijać, jednak nasze spojrzenie w przyszłość ogarnia dalsze perspektywy – zaznacza Marcin Lewandowski. – Mamy potencjał, żeby zająć się produkcją wodoru, który może być na przykład przyszłością komunikacji publicznej. Badamy możliwości rynku, aby powiązać ewentualną nadmiarową produkcję energii z produkcją wodoru wysokiej jakości na potrzeby własne i zewnętrzne. Dysponujemy sporymi powierzchniami terenów. Dlaczego by ich nie wykorzystywać? Jest już pasieka, ale rozważamy sadzenie lasów tlenowych celem zrównoważenia naszego śladu węglowego. Możliwości jest wiele. Najważniejsze, aby widzieć jak najdalej i działać odważnie – sumuje Marcin Lewandowski.
Blisko cała ostatnia dekada w rzeszowskim MPWiK to duże, wielomilionowe inwestycje, niezbędne dla zapewnienia dostaw wody oraz odbioru ścieków dla szybko rozwijającej się aglomeracji. Poza rozbudową OZE, jedną z najważniejszych inwestycji była modernizacja części biologicznej oczyszczalni ścieków, budowa suszarni mechanicznej osadów ściekowych oraz gruntowna modernizacja procesu uzdatniania wody.
W 2024 roku MPWiK w Rzeszowie obchodzi 90-lecie swojego istnienia. Pierwsze regularne dostawy wody dla Rzeszowa rozpoczęto w grudniu 1934 roku. W tym czasie długość sieci wynosiła 20 kilometrów. Dziś rzeszowska spółka wodociągowa obsługuje blisko 1150 kilometrów sieci wodociągowej i 910 kilometrów sieci kanalizacyjnej.
