O tym, jak budować skuteczne relacje pracownicze w miejscu takim, jak szpital, wartościach, jakości oraz planach rozwojowych rozmawiamy z prof. dr hab. n. med. Marcin Renke, dyrektorem Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni
Zacznijmy nietypowo, bo pytaniem o relacje. Jak wiadomo, są one słowem-kluczem w funkcjonowaniu każdego podmiotu. Jakich narzędzi użyć, by „cementować” szpital i budować nie tylko zespół, ale i społeczność pracowników?
Na pozytywny klimat w pracy ma wpływ kilka istotnych zasad, które są ważne w procesie rekrutacji i utrzymania pracowników w firmie. Należą do nich niewątpliwie wzajemny szacunek, empatia, pomoc, uczciwość, lojalność, właściwa komunikacja, czyli umiejętność słuchania oraz respektowania pewnych ustaleń we wzajemnych relacjach. Odpowiednia atmosfera pracy, zrozumienie i życzliwe gesty mogą być czynnikiem motywującym w sytuacjach trudnych. Warto wspomnieć, że w czasie, kiedy szpital był wytypowany do leczenia chorych z Covid-19, personel medyczny był wspierany przez psychologów pomagających w radzeniu sobie ze zwiększonym stresem zawodowym. Dobra współpraca członków zespołu musi być ponadto poparta zaangażowaniem w wykonywane obowiązki. Staramy się też zachęcać naszych pracowników do kreatywnych działań na rzecz innowacji możliwych do wprowadzenia w UCMMiT. Wszystko to w efekcie końcowym przekłada się na opinie o szpitalu jako placówce przyjaznej pacjentom, a to jest powód naszej radości i dumy. W zakończonym w październiku 2022 roku plebiscycie Hipokrates w kategorii Szpital Roku 2022 UCMMiT zajęło trzecie miejsce w województwie pomorskim.
Dobra i wykwalifikowana kadra to jeden z synonimów jakości. Jak ona jest realizowana w państwa szpitalu?
Wymiar jakości i jej znaczenie jest niewątpliwie istotnym czynnikiem w naszej organizacji. Wdrożenie systemu zarządzania jakością usprawnia działania organizacji, a tym samym przynosi wymierne efekty. Nasi pracownicy skupiają się na wykonaniu danej usługi w sposób najbardziej profesjonalny i rzetelny, oparty na najnowszej wiedzy. Staramy się, aby nasi pacjenci mieli zagwarantowany wysoki standard usług medycznych, jednocześnie zapewniając pacjentowi szacunek dla godności, praw i bezpieczeństwa. Od 2013 roku posiadamy certyfikat ISO potwierdzający zgodność naszego Zintegrowanego Systemu Zarządzania z wymaganiami ISO 9001:2015 oraz ISO 45001:2018. Jesteśmy corocznie audytowani przez niezależną jednostkę certyfikującą. W 2014 roku uzyskaliśmy akredytację nadaną przez Centrum Monitorowania Jakości w Krakowie, w 2018 roku nasz szpital został ponownie pozytywnie oceniony. Obecnie czekamy na kolejną wizytację akredytacyjną.
Jakie mają państwo plany rozwojowe na najbliższy czas?
Planujemy utworzyć nową część ambulatoryjną szpitala, w której znajdą miejsce pracownie endoskopowe oraz szereg gabinetów dla poradni specjalistycznych. Staramy się o zewnętrzne dofinansowanie tej inwestycji, aby móc rozpocząć prace remontowo-budowlane na początku 2023 roku. Dodatkowo mamy zamiar przeprowadzić jeszcze w tym roku, częściowo z własnych środków, gruntowny remont Kliniki Kardiologii, który pozwoli na utworzenie sal intensywnego nadzoru kardiologicznego. Od kilku miesięcy wdrażamy nowy system informatyczny, mając nadzieję, że efekt końcowy pozwoli personelowi medycznemu zoptymalizować czas poświęcony na prowadzenie dokumentacji medycznej i czynności administracyjne. Jesteśmy przygotowani, zarówno kadrowo, jak i sprzętowo, na rozszerzanie zakresu udzielanych przez nas świadczeń medycznych po uzyskaniu aprobaty NFZ.
Nie zapominajmy również, że Uniwersyteckie Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej jest spadkobiercą wieloletniej historii. W tak długim okresie działalności z pewnością było wiele punktów zwrotnych, które wpłynęły na obecny charakter szpitala.
Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej (IMMiT) w Gdyni powstał 83 lata temu dzięki zaangażowaniu dr Józefa Jakóbkiewicza, który w 1935 roku zorganizował filię Państwowego Zakładu Higieny (PZH) w Gdyni i objął jej kierownictwo. Specjalnością jednostki stała się medycyna tropikalna. 5 czerwca 1939 roku placówka otrzymała nazwę: Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej, filia PZH w Gdyni. Po wojnie reaktywowano działalność IMMiT, w 1947 roku włączono Instytut w struktury Akademii Lekarskiej w Gdańsku. Dziesięć lat później uzyskał on samodzielność, stając się jednym z resortowych instytutów ministerstwa zdrowia. W tym czasie jego bazą było kilka obiektów na terenie Trójmiasta. W 1985 roku IMMiT otrzymał siedzibę w Gdyni-Redłowie, skupiając w jednym miejscu wszystkie zakłady, laboratoria i kliniki. Od 2003 roku IMMiT został ponownie włączony w struktury Akademii Medycznej. Część kliniczna została wydzielona i stała się Akademickim, a następnie Uniwersyteckim Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej (UCMMiT) w formie samodzielnego szpitala klinicznego, którego organem założycielskim jest Gdański Uniwersytet Medyczny.
Jaki jest zakres usług? W jakich dziedzinach specjalizuje się państwa szpital? Na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć państwa pacjenci?
UCMMiT jest szpitalem klinicznym, w którym realizowane są zadania dydaktyczne i badawcze w połączeniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych. W skład Szpitala wchodzą cztery kliniki.
Pierwsza to Klinika Chorób Zawodowych, Metabolicznych i Wewnętrznych. Prowadzimy tu diagnostykę i leczenie pacjentów z zakresu chorób wewnętrznych, ze szczególnym uwzględnieniem problemów gastroenterologicznych, nefrologicznych i chorób metabolicznych.
Druga to Klinika Chorób Pasożytniczych i Tropikalnych, która istnieje od ponad osiemdziesięciu lat. W tym czasie stała się unikatową placówką w Polsce, zajmującą się medycyną tropikalną i chorobami pasożytniczymi. Trafiają tu pacjenci trudni diagnostycznie z całej Polski, powracający ze strefy tropikalnej. Są precyzyjnie diagnozowani i leczeni przyczynowo. Jest to możliwe dzięki bliskiej współpracy ze specjalistycznymi laboratoriami Katedry Medycyny Tropikalnej i Parazytologii.
Mamy też Klinikę Kardiologii i Chorób Wewnętrznych – tu wykonywane są badania: echokardiograficzne, elektrokardiograficzne i obrazowe testy obciążeniowe, testy ergospirometryczne, badania holterowskie: EKG i pomiar dobowy ciśnienia tętniczego. W klinice leczeni są pacjenci z chorobami układu sercowo-naczyniowego, ze szczególnym uwzględnieniem choroby niedokrwiennej serca, niewydolności serca, żylnej choroby zakrzepowej i embolizacji płucnej oraz nadciśnienia tętniczego i płucnego. Ponadto klinika prowadzi kompleksową rehabilitację kardiologiczną w trybie dziennym, na którą trafiają pacjenci po ostrych zespołach wieńcowych, po zabiegach kardiochirurgicznych, po plastyce naczyń wieńcowych oraz w przebiegu innych schorzeń układu krążenia.
Wreszcie czwarta to Klinika Medycyny Hiperbarycznej i Ratownictwa Morskiego. Jest ona pierwszym ośrodkiem w Polsce, który od 1986 roku prowadzi terapię tlenem hiperbarycznym zarówno w warunkach ambulatoryjnych, jak i szpitalnych. Od ponad dwudziestu lat jest wiodącą jednostką prowadzącą leczenie zgodne z obowiązującymi standardami Europejskiego Kodeksu Dobrej Praktyki w Terapii Tlenem Hiperbarycznym.
W zakresie naszych usług znajdują się przede wszystkim świadczenia finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia – leczenie szpitalne w zakresie chorób wewnętrznych, w tym metabolicznych, kardiologicznych, a także chorób zakaźnych, w tym tropikalnych, oraz intensywnej terapii. W UCMMiT udzielamy także porad w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w zakresie: chorób zakaźnych, wewnętrznych, metabolicznych, chorób płuc, endokrynologii, hepatologii, kardiologii i przede wszystkim terapii hiperbarycznej. Prowadzimy dzienną rehabilitację dla pacjentów po incydentach kardiologicznych. Posiadamy bazę diagnostyczną, którą stanowią: pracownia tomografii komputerowej, pracownia rentgenowska, pracownia ultrasonografii (USG), echokardiografii (ECHO), ergospirometrii oraz pracownia badań wysiłkowych.W ramach działalności komercyjnej działają od wielu lat poradnie medycyny podróży i medycyny pracy. Nasi pacjenci mogą liczyć na szeroki zakres pomocy, gdyż w naszych klinikach i poradniach zatrudniamy specjalistów w różnych dziedzinach medycyny, takich jak: anestezjologia i intensywna terapia, kardiologia, angiologia, endokrynologia, pulmonologia, nefrologia, gastroenterologia, choroby zakaźne, choroby morskie i tropikalne, medycyna pracy oraz transplantologia kliniczna.
Uniwersyteckie Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej to jedna z najnowocześniejszych placówek w regionie. Na czym polega ta nowoczesność? Dlaczego warto wybrać państwa szpital?
Pomimo trudności, które wszyscy odczuwamy, cały czas staramy się realizować proces unowocześniania szpitala. Dzięki przychylności rektora Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Marszałka Województwa Pomorskiego, Wojewody Pomorskiego i Ministerstwa Zdrowia oraz dzięki pozyskaniu funduszy europejskich planowane są w najbliższym czasie kolejne inwestycje, w tym modernizacja i remont budynku wielofunkcyjnego, w którym ma powstać nowa pracownia endoskopowa oraz szereg gabinetów dla poradni specjalistycznych. W tym roku wymieniliśmy też windy w budynku wysokim Instytutu i budynku klinik oraz zaplanowaliśmy rozpoczęcie gruntownego remontu Kliniki Kardiologii na łączną wartość ok. 3 mln zł.
Ekologia to słowo klucz w wielu branżach. Jak państwo odnoszą się do niej w swoich działaniach?
Powołaliśmy Zespół ds. Efektywności Energetycznej, do zadań którego należy, m.in.: wdrażanie rozwiązań, wydawanie zaleceń oraz opracowywanie procedur mających na celu oszczędne i efektywne korzystanie z energii w naszym Centrum. Jesteśmy ponadto na etapie przygotowywania procedury przetargowej na instalację paneli fotowoltaicznych. Modernizujemy oświetlenie w budynkach szpitala oraz wprowadzamy systemy przyciemniające lub wyłączające światło bazujące na czujnikach światła dziennego i czujnikach obecności. Ponadto planujemy zainstalowanie na dachu budynku kliniki zbiornika na wodę deszczową, która po oczyszczeniu zasili systemy grzewcze w szpitalu.
Elastyczność to również klucz do sukcesu. Jak to stwierdzenie definiuje państwa szpital?
Elastyczność w zarządzaniu szpitalem, jak każdym systemem organizacyjnym, przejawia się w zdolności do inicjowania i dokonywania zmian dostosowawczych do nowych sytuacji, w których będzie można nadal realizować obraną wcześniej strategię. Najważniejsze, by dyrektor szpitala umiał patrzeć na organizację i jej problemy w sposób kompleksowy i perspektywiczny, koncentrował swój czas i energię na sprawach najważniejszych stwarzających szanse na rozwój, a nie tylko na codziennych problemach wymagających pilnego rozwiązania. Kiedy zachodzi potrzeba, podejmujemy jednak szybkie działania, na przykład w ekspresowym tempie przekwalifikowaliśmy się w szpital „covidowy”. Staramy się jednak, myśląc perspektywicznie, stawiać przede wszystkim na rozwój zakresów tych świadczeń, których najbardziej potrzebują nasi pacjenci. Dostosowujemy też nasz szpital do osób o szczególnych potrzebach. A przy tym wszystkim – staramy się być przyjaznym miejscem pracy, jednocześnie stawiając na nieustanny rozwój i podnoszenie kwalifikacji naszych pracowników.
Czy, a jeśli tak to jakie obawy mają państwo w związku z obecną sytuacją?
Obecna sytuacja nie nastraja optymistycznie. Ogromny wzrost cen mediów, a co za tym idzie, pozostałych usług zewnętrznych, prognozuje wzrost kosztów, których możemy nie udźwignąć. Widzimy, że wszystkie postępowania przetargowe obecnie ogłaszane muszą uwzględniać aktualną i przyszłą sytuację na rynku, gdyż inaczej nie będzie można zakończyć ich podpisaniem umów. Dodatkowym obciążeniem jest finansowanie zwiększonych kosztów zatrudnienia (podwyżki dla personelu) w ramach ryczałtu szpitala, a nie – jak wcześniej – osobnego finansowania z Narodowego Funduszu Zdrowia. Na szczęście w UCMMiT nie borykamy się z problemem braku kadry medycznej. Wydaje się, że najważniejszym wyzwaniem w 2023 roku będzie optymalizacja kosztów przy zachowaniu bezpieczeństwa pacjentów.
Rozmawiał: Tomasz Popławski
