Parlament Europejski dał ostateczne zielone światło dla porozumienia z rządami UE w sprawie aktualizacji przepisów określających opłaty, jakie państwa członkowskie mogą nakładać na ciężarówki i samochody ciężarowe, ale także autobusy, furgonetki i samochody osobowe korzystające z dróg transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T). Przepisy zmienią model opłat drogowych oparty na czasie przejazdu, na system oparty na pokonanej odległości.
Państwa członkowskie UE nie mają obowiązku pobierania opłat od pojazdów korzystających z ich dróg. Jeżeli jednak się na to zdecydują, będą musiały przestrzegać przepisów unijnych.
Opłaty zamiast winiet
Celem nowych przepisów jest zmiana zmienią modelu opłat drogowych opartego na czasie przejazdu, na system oparty na pokonanej odległości lub rzeczywistej liczbie kilometrów, aby lepiej odzwierciedlić zasady “zanieczyszczający płaci” i “użytkownik płaci”.
Posłowie do PE doprowadzili do wycofania przez państwa członkowskie “winiet” (opłat drogowych uzależnionych od czasu) w całej sieci bazowej TEN-T od 2030 roku dla pojazdów ciężarowych (ciężarówek, tirów i autobusów), zastępując je opłatami za przejazd (uzależnionymi od odległości). Państwa członkowskie będą jednak nadal mogły zachować winiety dla określonych części tej sieci, jeśli udowodnią, że nowy sposób pobierania opłat generuje koszty administracyjne nieproporcjonalne do spodziewanych przychodów.
Opłaty bardziej ekologiczne
Aby zachęcić do szerszego korzystania z pojazdów bardziej przyjaznych dla środowiska, od 2026 r. państwa UE będą musiały ustalić różne stawki opłat drogowych w oparciu o emisje CO2 dla ciężarówek i autobusów oraz w oparciu o efektywność środowiskową dla vanów i minibusów. Będą też musiały znacznie obniżyć opłaty dla pojazdów zero- lub niskoemisyjnych.
Opłaty dla samochodów dostawczych i osobowych
Zgodnie z nowymi przepisami winiety będą ważne przez krótszy okres (jeden dzień, tydzień lub 10 dni) i będą posiadały pułapy cenowe, które będzie można nałożyć na samochody osobowe, aby zapewnić sprawiedliwe traktowanie okazjonalnych kierowców z innych państw UE. Państwa UE, które chcą pobierać opłaty od lżejszych pojazdów, takich jak furgonetki, minibusy i samochody osobowe, nadal będą mogły wybierać między systemem opłat drogowych a systemem winiet.
PE zapowiada większą przejrzystość
Europosłowie zapewnili, że trzy lata po wejściu w życie przepisów państwa członkowskie będą publicznie informować o opłatach za przejazd i opłatach od użytkowników pobieranych na ich terytorium, w tym o sposobie wykorzystania tych przychodów. Eurodeputowani chcą, by wpływy z tych opłat przyczyniały się do zrównoważonego transportu, infrastruktury i mobilności.
Przepisy wejdą w życie 20 dni po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE. Państwa członkowskie będą miały dwa lata na przygotowanie się do stosowania nowych przepisów.
kic/
Źródło informacji: EuroPAP News
