Leżące na Śląsku Żory, posiadające wiele tradycji i bogatą historię, przechodzą mocną transformację, by zaspokoić oczekiwania i potrzeby mieszkańców. O zaletach, inwestycjach oraz łączeniu historii z funkcjonalnością opowiada Waldemar Socha, prezydent miasta.
Co miasto osiągnęło dzięki skutecznemu zarządzaniu?
Od ponad dwóch dekad Żory konsekwentnie kroczą wyznaczoną ścieżką rozwoju, by stać się nowoczesnym, przyjaznym miastem, otwartym na potrzeby kreatywnych i przedsiębiorczych ludzi, którzy tu znajdują miejsce do rozwoju. Dziś Żory są doskonałym miejscem do prowadzenia biznesu i do zamieszkania.
Droga do tego nie była łatwa. Pod koniec lat 90. startowaliśmy z pozycji jednego z najbiedniejszych miast, o najwyższej stopie bezrobocia na Śląsku. Dziś jesteśmy postrzegani jako regionalny lider i nowoczesne miasto przyjazne mieszkańcom. Pozyskaliśmy setki milionów złotych ze środków zewnętrznych i przeprowadziliśmy ogromne inwestycje we wszystkich sferach funkcjonowania miasta, pamiętając o wszystkich grupach społecznych. Wprowadziliśmy innowacyjne projekty, takie jak Bezpłatna Komunikacja Miejska czy innowacyjny program rozwoju mieszkalnictwa czynszowego „Z przyszłością w Żorach”. Pozyskaliśmy też wielu znaczących inwestorów, dzięki czemu wzrosły nasze możliwości rozwojowe.
Rokrocznie w mieście odnotować można coraz większą liczbę mieszkańców. Co może mieć na to kluczowy wpływ?
Żory są obecnie jedynym miastem na prawach powiatu w województwie, w którym przybywa mieszkańców – to dla nas ogromny powód do dumy! Nasz sukces wynika z tego, że mieszkanie w Żorach po prostu się opłaca.
Nasi najmłodsi mieszkańcy uczą się w nowoczesnych żłobkach, przedszkolach i szkołach, których standard z roku na rok poprawiamy. Mogą do tych placówek dojechać za darmo autobusami Bezpłatnej Komunikacji Miejskiej. Wspieramy rodziny wielodzietne, które mogą skorzystać z programu zniżek w ramach „Karty Dużej Rodziny”. Rodzice mogą też liczyć na pomoc w postaci programów bezpłatnych szczepień przeciw meningokokom i HPV oraz programów profilaktyki związanej z próchnicą i otyłością wśród najmłodszych. Osoby starsze otrzymują natomiast zniżki z „Kartą Seniora”, mogą też aktywnie spędzić czas w Dziennym Domu „Senior+”. Tym, co pozytywnie wyróżnia Żory na tle innych miast, jest też kompleksowy system opieki dla osób z niepełnosprawnościami.
Do największych atutów Żor należy bardzo dobry układ komunikacyjny. Z naszego miasta można szybko dotrzeć do najważniejszych miast województwa śląskiego, a także do beskidzkich ośrodków rekreacyjnych oraz do Republiki Czeskiej.
Znaczący wpływ na wzrost liczby mieszkańców Żor ma także z pewnością duża liczba atrakcyjnych terenów pod budownictwo mieszkaniowe w naszym mieście oraz wspomniany wcześniej program „Z przyszłością w Żorach”.
“Dziś jesteśmy postrzegani jako regionalny lider i nowoczesne miasto przyjazne mieszkańcom. Pozyskaliśmy setki milionów złotych ze środków zewnętrznych i przeprowadziliśmy ogromne inwestycje we wszystkich sferach funkcjonowania miasta, pamiętając o wszystkich grupach społecznych.”
Czym wyróżnia się ten program?
Dla osób, które nie chcą budować domu ani zaciągać kredytu na zakup mieszkania, stworzyliśmy ciekawą alternatywę – unikatowy w skali kraju program „Z przyszłością w Żorach”. W jego ramach powstały nowoczesne budynki wielorodzinne z około 400 mieszkaniami na wynajem, a na zaawansowanym etapie jest budowa ponad 300 kolejnych. Warto podkreślić, że ta inwestycja, realizowana przez miejską spółkę – Zakłady Techniki Komunalnej – nie jest nastawiona na zysk, lecz stworzenie dobrych warunków do zamieszkania w Żorach, zarówno dla obecnych, jak i nowych mieszkańców. Dzięki temu ceny wynajmu mieszkań są niższe niż rynkowe, co jest ważne choćby dla rodzin z dziećmi. Dodatkowo po upływie okresu finansowania najemca będzie miał prawo wykupu mieszkania po preferencyjnej cenie. Planujemy dalsze rozwijanie projektu i budowę kolejnych budynków z mieszkaniami na wynajem na miejskim terenie na około tysiąc mieszkań. Właśnie przystępujemy do zlecenia projektów budowlanych.
Żory obchodzą w tym roku 750-lecie nadania praw miejskich. Jak ten jubileusz wpływa na lokalną społeczność?
750. rocznica założenia Żor to czas wyjątkowy. Czas wspomnień i sięgania w przeszłość, ale też radości i optymistycznego spoglądania na przyszłość miasta. W tym roku rozpoczęliśmy wiele działań inwestycyjnych. W miejskim budżecie zabezpieczyliśmy rekordową kwotę – aż 125 mln zł – na wydatki majątkowe. To właśnie one pokazują, jak bardzo gmina się rozwija, w jakim stopniu zaspokajamy oczekiwania i potrzeby mieszkańców.
750-lecie miasta jest idealną okazją, by podkreślić rangę naszej pięknej starówki. Dlatego też przystąpiliśmy do kompleksowej rewitalizacji starego miasta, która odmieni jego oblicze. Dzięki inwestycjom, finansowanym z pożyczki rewitalizacyjnej, już niebawem wypięknieją Park Staromiejski, Rynek i ulica Klimka, a nową atrakcję zyska Park Cegielnia – „zielone płuca” Żor. Budujemy tam tężnię solankową wraz z reprezentacyjnym placem, który będzie miejscem integrującym mieszkańców, ze specjalnymi strefami dla dzieci.
Jednym z kluczowych działań inwestycyjnych jest przebudowa ulicy Klimka wraz z rewitalizacją znajdującego się przy niej założenia pocmentarnego. Dzięki inwestycji przestrzeń ta stanie się znacznie bardziej atrakcyjna i prawdziwie dostępna dla mieszkańców.
Trwają też prace związane z renowacją Zespołu Parkowo-Pałacowego w Żorach. Po renowacji pałac ma szansę stać się jednym z ważnych ośrodków na artystycznej mapie Polski, a wraz z otaczającym go parkiem – także miejscem spacerów i wypoczynku dla naszych mieszkańców.
Staramy się również o pozyskanie środków, by przywrócić należne miejsce na mapie Żor obiektom, które zapisały ważne karty w historii miasta, a obecnie są zaniedbane i nie użytkowane – tzw. „garnizonowi” oraz spichlerzowi.
Chcemy też upamiętnić jubileusz 750-lecia Żor na elewacji zabytkowej kamienicy: powstał tu specjalny mural, zaprojektowany i wykonany przez uznanego artystę specjalizującego się w tej dziedzinie. Przez cały rok odbywają się liczne wydarzenia kulturalne, sportowe i rekreacyjne związane z tą wyjątkową rocznicą. Wielki finał obchodów planujemy w listopadzie. Przed nami wydarzenia związane z umieszczeniem „kapsuły czasu” na ulicy Klimka oraz uroczyste wykonanie utworu symfonicznego, napisanego specjalnie dla Żor.
W ostatnim czasie realizowanych było wiele inwestycji unowocześniających infrastrukturę miasta. Co było najważniejsze z perspektywy utrzymania tradycji oraz funkcjonalności?
Żory w ostatnich latach bardzo się zmieniły i rozwinęły. Dzięki wykorzystaniu środków z Unii Europejskiej wybudowaliśmy funkcjonalne Centrum Przesiadkowe i zrewitalizowaliśmy obiekt zabytkowego dworca kolejowego, a w budynku dawnego młyna – obiekcie z bogatą historią, położonym w ścisłym centrum miasta – powstała nowa siedziba miejskiej biblioteki, zachwycająca nowoczesnymi rozwiązaniami i będąca centrum kulturalno-edukacyjnym. Nadaliśmy jej imię Ottona Sterna, pochodzącego z Żor noblisty, które idealnie pasuje do charakteru tego miejsca.
Renowację przeszedł też fragment średniowiecznych miejskich murów obronnych. Zależało nam na wyeksponowaniu w ten sposób bogatej historii Żor. Przy murach powstał urokliwy amfiteatr, który pozwala na organizację wydarzeń kulturalnych w wyjątkowym otoczeniu.
Na terenie Żor na naszych oczach powstaje nowoczesny akcelerator biznesowy. Jak uruchomienie tego kompleksu wpłynie na rozwój miasta oraz najbliższe otoczenie biznesowe?
KSEENON to innowacyjny projekt, w którym pokładam duże nadzieje i wierzę, że znacząco wpłynie na rozwój Żor w kolejnych latach. W ramach tego przedsięwzięcia powstanie kompleks czterech hal modułowych, które przeznaczone będą do kilkuletniego wynajmu na prowadzenie działalności w oparciu o nowoczesną infrastrukturę. Przedsiębiorstwa będą tam mogły działać w biznesowym otoczeniu, nawiązując ze sobą współpracę, co da efekt synergii.
Projekt przewiduje także utworzenie Centrum Kompetencji, złożonego z części służącej realizacji warsztatów wirtualnych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, takich jak VR czy programy symulacyjne oraz Centrum Coworkingu. Będzie to kreatywna przestrzeń dla nowych przedsięwzięć, między innymi o charakterze start-upowym. Centrum Kompetencji pozwoli też na realizację innowacyjnych projektów nastawionych na praktyczną naukę nowoczesnych zawodów, dopasowanych do potrzeb przedsiębiorców. Będą one realizowane w porozumieniu z placówkami szkolnymi prowadzącymi kształcenie zawodowe, a także szkołami wyższymi.
KSSENON będzie miejscem, które połączy środowisko nowych, rozwijających się przedsięwzięć przemysłowych i szeroko rozumiane nieprzemysłowe otoczenie, związane z już istniejącym i funkcjonującym w Żorach biznesem. Takie połączenie z pewnością otworzy przed miastem nowe perspektywy rozwoju na kolejne lata.
Rozmawiał: Adrian Morel
