Początek roku to okres ważnych zmian dla pobierających świadczenia z ZUS. Dzięki corocznej waloryzacji świadczeń emerytury i renty wzrosną o 7 proc., zwiększył się również limit dla pracujących emerytów, a ci, którzy w styczniu nadpłacili zaliczkę na podatek dochodowy, otrzymali już zwroty
– Od 1 marca 2022 r. emerytury i renty wzrosną równo o 7 procent. Waloryzacja świadczeń odbywa się automatycznie, nie trzeba składać wniosków. W kwietniu świadczeniobiorcy otrzymają też tzw. trzynastki – zapowiada prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS (na zdjęciu).
Waloryzacja procentowa polega na pomnożeniu kwoty świadczenia brutto z 28 lutego 2022 r. przez wskaźnik, który w tym roku wynosi 107 proc. Wysokość wskaźnika waloryzacji zależy od wzrostu cen towarów i usług oraz od wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w Polsce. Jeśli w lutym 2022 roku emerytura wynosiła np. 2000 zł brutto, to w marcu wzrośnie o 140 zł brutto (bo: 2000 zł razy 107 proc. to 2140 zł brutto).
W sprawie waloryzacji nie trzeba składać wniosków, odbywa się ona automatycznie. Każdy emeryt i rencista otrzyma decyzję o nowej wysokości swojego świadczenia. Wysyłka decyzji waloryzacyjnych rozpocznie się nie wcześniej niż w kwietniu. Wraz z decyzjami o waloryzacji zostaną wysłane również decyzje o przyznaniu tzw. trzynastki. Wcześniej informację o wysokości waloryzacji będzie można sprawdzić na swoim koncie w Platformie Usług Elektronicznych ZUS.
W ZUS waloryzacji podlegają świadczenia długoterminowe, m.in.: emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinne, nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, a także dodatki do tych świadczeń, np. dodatek pielęgnacyjny czy dodatek dla sierot zupełnych, a także świadczenia i zasiłki przedemerytalne oraz renty socjalne. Waloryzacja obejmuje świadczenia przyznane do końca lutego 2022 roku.
W związku z waloryzacją wzrośnie między innymi minimalna emerytura. Otrzymują ją osoby, które zgromadziły niewiele składek emerytalnych, ale mają długi staż ubezpieczeniowy (kobieta – co najmniej 20 lat, mężczyzna – co najmniej 25 lat). Od 1 marca minimalna emerytura będzie wynosiła 1338,44 zł brutto, czyli o prawie 88 zł więcej, niż dotychczas. Tak samo wzrośnie minimalna renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna.
ZUS przygotowuje się też do wypłaty tzw. trzynastek. Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne otrzymają osoby pobierające m.in.: emerytury, renty, nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, rodzicielskie świadczenia uzupełniające, świadczenia przedemerytalne i zasiłki przedemerytalne, a także świadczenie pieniężne przysługujące cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych. ZUS wypłaci „trzynastki” razem ze świadczeniami przysługującymi za kwiecień. To znaczy, że emeryci i renciści otrzymają jeden przekaz lub przelew, który będzie sumą ich comiesięcznego świadczenia i „trzynastki”.
Dorabianie na wcześniejszej emeryturze
Od marca wcześniejsi emeryci i renciści mogą więcej dorobić do wypłacanych świadczeń, bo zwiększają się limity dochodów. Najniższy próg bezpiecznego dorabiania jest wyższy o ponad 236 zł brutto.
O 439,20 zł wzrastają limity, do jakich mogą zarobić przy swoich świadczeniach wcześniejsi emeryci i renciści, by ich wypłaty nie zostały całkowicie zawieszone. Nie mogą oni przekroczyć zarobku 7793,70 zł. Jeśli z kolei nie osiągną zarobków wynoszących 4196,60 zł brutto miesięcznie, wówczas świadczenie mogą pobierać w całości. Od 1 marca 2022 r. kwota do dorobienia będzie znacznie wyższa niż w poprzednich trzech miesiącach.
Ograniczenia w wysokości dodatkowego wynagrodzenia obejmą jedynie osoby, które nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego. Emeryt, który już osiągnął taki wiek (60 lat – kobiety i 65 lat – mężczyźni) może dorabiać bez limitów i nie wpłynie to pobierane świadczenie.
Zakład zaznaczył, że wyjątek od tej zasady stanowią ci emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, czyli od marca tego roku do 1338,44 zł brutto. Wówczas, jeżeli przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimum, to emerytura będzie wypłacana w niższej kwocie, a więc bez dopłaty do wysokości minimalnej.
ZUS wysłał około 10 mln PIT-ów
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zakończył również wysyłkę ok. 10 mln deklaracji podatkowych PIT do wszystkich, którzy w 2021 r. pobierali świadczenia z ubezpieczeń społecznych.
Osoby, którym ZUS wypłacał świadczenia, mają dostęp do deklaracji PIT także na swoim profilu na portalu PUE ZUS. PIT dostępny jest w formie PDF. Można go w każdej chwili wydrukować lub zapisać na dysku komputera.
Nadpłaty na kontach
Ponad 271 tys. emerytów i rencistów otrzymało już zwroty nadpłaconych w styczniu zaliczek na podatek dochodowy na łączną kwotę ok. 27 mln zł. Ostateczna kwota będzie znana na początku marca. Emeryci i renciści, których wysokość świadczenia mieści się w przedziale 4920 zł – 12800 zł, mają obliczaną zaliczkę na podatek i składkę na korzystniejszych zasadach. Wraz ze świadczeniem za luty niektórzy świadczeniobiorcy otrzymują zwrot nadpłaconego podatku za styczeń. Aby otrzymać zwrot, nie trzeba było składać jakichkolwiek wniosków czy podań. Zwrot następuje w terminach wypłaty świadczeń w lutym.
Według zapowiedzi zdecydowana większość emerytów ma skorzystać na Polskim Ładzie. To 8,2 mln osób (95,1 proc. ogółu emerytów) ze świadczeniem do 4920 zł brutto.
Anna Knapek
