Zakład Chemii i Biochemii Klinicznej Katedry Chemii i Biochemii Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi jest znany na całym świecie z synergicznego łączenia wielodziedzinowej globalnej myśli naukowej, pozwalającego wypracowywać najlepsze rozwiązania
Kierownik katedry, prof. dr hab. n. med. Ireneusz Majsterek, swoje zainteresowania badawcze rozpoczął od badań nad białaczką, gdzie problemem były onkogenne kinazy tyrozynowe. Jako uczestnik międzynarodowych badań eksperymentalnych, które miały na celu wykazanie efektywności inhibitorów skierowanych przeciwko fuzyjnej kinazie
BCR/ABL, bardzo szybko doszedł do wniosku, że prym w każdym podejściu badawczym musi wieść harmonijne łączenie dotychczas zdobytej wiedzy z innowacjami technologicznymi i naukowymi z całego świata.
– Takie podejście bardzo szybko skłoniło mnie do podjęcia badań w kierunku terapii celowanej i to właśnie ona jest w tej chwili wiodącym kierunkiem rozwojowym całego zakładu – wyjaśnia prof. Ireneusz Majsterek.
Niezwykle bogata działalność naukowa profesora jest widoczna przede wszystkim poprzez działania interdyscyplinarne, czyli aktywne łączenie synergistycznych dziedzin z pogranicza nanotechnologii, biologii molekularnej oraz medycyny. W trakcie swojej działalności naukowej prowadził m.in. badania dla National Institutes of Health (NIH) oraz National Aeronautics and Space Administration (NASA). Na przestrzeni ostatnich lat zakład pod kierownictwem prof. Ireneusza Majsterka zrealizował ponad 20 projektów, w tym Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) oraz Narodowego Centrum Nauki (NCN). Zespół naukowców stawia przede wszystkim na ponadnarodową wymianę myśli naukowej oraz łączenie badań przedklinicznych i klinicznych.
Zrównoważony rozwój jako perspektywa
Rewolucyjne okazało się nowe podejście do proponowanej terapii, które nie skupia się już wyłącznie na czynnikach ryzyka związanych z występowaniem danej choroby, lecz na badaniach ukierunkowanych na terapii celowanej i projektach dedykowanych konkretnym modelom działania i racjonalnym projektowaniu leków.
– Przez wiele lat skupialiśmy się na tym, co jest widoczne klinicznie w sposób bezpośredni, umykało nam natomiast to, co dotyczy zdrowia psychicznego czy zrównoważonego rozwoju, a zatem harmonijnego funkcjonowania człowieka w zmieniających się warunkach środowiskowych. Zrównoważony rozwój to w tej chwili kluczowe pojęcie, wokół którego koncentrujemy swoje działania naukowe, tak by brać pod uwagę pełne spektrum czynników wpływających na kondycję pacjenta – akcentuje naukowiec.
Prof. Ireneusz Majsterek jest również członkiem prezydium przyznającego granty na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi, a ponieważ przez wiele lat pełnił także funkcję przewodniczącego Komisji ds. Rozwoju Młodych Naukowców oraz dziekana studiów anglojęzycznych, precyzyjnie potrafi określać najważniejsze kroki, które pozwolą młodym ludziom realizować własne pasje.
– Młodzi naukowcy mają w tej chwili nieprawdopodobne możliwości rozwoju, zwłaszcza w kontekście programów unijnych czy standardów technologicznych. Mogą rozwijać się w każdym kierunku i my wychodzimy im naprzeciw. Stawiamy na międzynarodowe programy wymiany, praktyk i staży studenckich oraz prężną współpracę z całym otoczeniem naukowym i gospodarczym. Mamy niezwykle utalentowanych, a przede wszystkim ambitnych młodych ludzi. Staramy się stworzyć im najlepsze warunki do rozwoju. Prężnie rozwijają się tutaj koła naukowe, jak np. SKN Medycyny Molekularnej MEDSELF, czy właśnie dedykowane międzynarodowemu gronu studenckiemu Biomedical Engineering Student’s Science Club – tłumaczy profesor.
Nowe spojrzenie na synergię myśli naukowej
Zespół naukowy kierowanay przez prof. Ireneusza Majsterka przez wiele lat prowadził badania koncentrujące się na terapiach przeciwnowotworowych, ale w ostatnich latach pojawił się nowy kierunek – choroby neurodegeneracyjne oraz choroby związane z zaburzeniami psychicznymi. Wieloletnia współpraca ze znaczącymi na arenie międzynarodowej naukowcami i klinicystami zaowocowała przełomowymi badaniami z zakresu jaskry, neuropatii cukrzycowej czy choroby Alzheimera.
Do zespołu projektu realizowanego w ramach grantu NCN Harmonia: Inhibitory zależne od stresu ER kinazy PERK jako potencjalne nowe podejście w terapii choroby Alzheimera dołączyła dr Wioletta Rozpędek jako specjalista z zakresu neurofizjologii i biologii eksperymentalnej. Jej prace przyniosły zupełnie nieoczekiwane odkrycia i otworzyły nowe ścieżki badawcze, a jej przełomowe badania w związku z przygotowywaniem pracy doktorskiej ogniskującej się właśnie na chorobie Alzheimera całkowicie zrewolucjonizowały dotychczasowe podejście do tej problematyki.
– Bardzo aktywnie w ostatnim czasie koncentrujemy się również na badaniu inhibitorów kinazy PERK, zarówno w chorobach nowotworowych, jak też w jaskrze, realizowanym w ramach grantu NCN OPUS: Wykorzystanie nowych niskocząsteczkowych inhibitorów w zależnym od kinazy PERK szlaku UPR dla leczenia jaskry pierwotnej otwartego kąta. Zbliżamy się do zakończenia badań w modelu in vitro i przygotowujemy się do realizacji eksperymentów w modelu in vivo – wyjaśnia dr Wioletta Rozpędek.
Ważnym kierunkiem jest też gałąź myśli naukowej związanej z problematyką komórek macierzystych i ich wykorzystania w terapii. Bioreaktor do ciągłej hodowli komórek macierzystych to innowacyjne przedsięwzięcie rozwijane wspólnie w zespole naukowców Uniwersytetu Medycznego oraz Politechniki Łódzkiej. Odpowiada ono na rosnącą potrzebę zastosowania w medycynie komórek macierzystych, te pozyskiwane bowiem z krwi pępowinowej nie stanowią wystarczająco skutecznego zabezpieczenia. W przypadku osób dorosłych, gdy niejednokrotnie należy taką terapię powtarzać, zapotrzebowanie na autologiczne komórki macierzyste pacjenta jest znacznie wyższe i to właśnie interdyscyplinarny zespół z udziałem prof. Ireneusza Majsterka opracował rozwiązanie, które umożliwi kompleksową terapię komórkową dla każdego pacjenta, bez względu na wiek czy liczbę powtórzeń.
– Jestem kierownikiem naukowym powstającego właśnie olbrzymiego przedsięwzięcia Uniwersytetu Medycznego, jakim jest utworzenie MOLecoLAB, potężnego kompleksu naukowo-badawczego, którego celem jest umożliwienie interdyscyplinarnym zespołom naukowym nieograniczonego rozwoju w zakresie realizacji międzydziedzinowych przedsięwzięć – mówi prof. Ireneusz Majsterek. – Trzeba spojrzeć na rozwój jak na partnerską, ponadnarodową, interdyscyplinarną wymianę myśli naukowej. Tylko taka optyka może generować innowacje i rewolucjonizować naukę, a właśnie to podejście stoi u podstaw każdego z naszych działań.
Joanna Gulewicz
