Wyleczyć jaskrę

Jaskra dotyka blisko 70 mln osób na całym świecie, z czego u niemal 10% pacjentów dochodzi do całkowitej neurodegeneracji narządu wzroku i ślepoty. Szacuje się, że po 2021 roku tylko w Polsce choroba ta dotknie blisko 1 mln osób. Na szczęście łódzcy naukowcy wiedzą już, jak z nią skutecznie walczyć

Kierując się przede wszystkim chęcią niesienia kompleksowej pomocy samym pacjentom, naukowcy z Zakładu Chemii i Biochemii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi dążą do opracowania innowacyjnej terapii bazującej na wykorzystaniu inhibitorów kinazy PERK, a zatem celującej w molekularne źródło choroby.

– W obecnej chwili nie istnieje skuteczna terapia przeciwjaskorowa, szczególnie w zaawansowanym stadium choroby, która nieuchronnie prowadzi do ślepoty. Naszą misją jest opracowanie terapii, która będzie całkowicie przeciwdziałała rozwojowi jaskry już na etapie inicjacji procesu chorobowego – podkreśla dr n. med. Wioletta Rozpędek z Zakładu Chemii i Biochemii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Leki w postaci analogów prostaglandyny, beta-blokerów czy inhibitorów anhydrazy węglowej, mające przeciwdziałać postępowi jaskry, bazują jedynie na obniżaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego w oku. W związku z tym nie są wystarczająco efektywne. Sam problem natomiast dotyka coraz większej części społeczeństwa.

– Przebadaliśmy szereg inhibitorów. Na podstawie badań w komórkowym modelu in vitro udało nam się wyselekcjonować najbardziej efektywny z nich. Badania przeprowadzone na astrocytach ludzkich wykazały, iż wyselekcjonowany inhibitor posiada największy potencjał do hamowania aktywności kinazy PERK, która, jako inicjator całego szlaku, jest naszym głównym przedmiotem badawczym. Zaobserwowaliśmy też istotny spadek fosforylacji głównego substratu białka PERK, czyli eukariotycznego czynnika inicjacji translacji – wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Ireneusz Majsterek, kierownik projektu.

Najważniejszym okazał się brak cytotoksyczności inhibitora w stosunku do komórek ludzkich – w żadnym z zastosowanych stężeń nie wywołał apoptozy, nie zmienił także progresji cyklu komórkowego, zahamował natomiast podstawowy szlak decydujący o patogenezie jaskry. Naukowcy niebawem rozpoczną fazę kliniczną.

– W przypadku jaskry tzw. zamkniętego kąta dochodzi do zamknięcia kąta przesączania, który umożliwia przepływ cieczy wodnistej w przedniej komorze oka – można ją korygować, chociażby poprzez zabieg irydomii, czyli laserowej korekty. Niestety, w przypadku jaskry pierwotnej otwartego kąta, proces postępuje w sposób nieodwracalny – dodaje prof. Ireneusz Majsterek.

W kącie przesączania występują charakterystyczne, tworzące sieć komórki trabecular meshwork, które filtrują ciecz wodnistą. To właśnie tam badacze wykryli duże nagromadzenie białek miocyliny, występujących w jaskrze otwartego kąta, co prowadzi do aktywacji szlaku adaptacyjnej odpowiedzi na stres zależnego od kinazy PERK, a w efekcie do zablokowania syntezy większości białek, i jedynie preferencyjnej biosyntezy białek warunkujących śmierć komórek neuronalnych. 

Opracowywany lek będzie zatem przeciwdziałać chorobie od strony molekularnej i, co najważniejsze, same badania prawdopodobnie będą miały przełożenie również na zapobieganie jaskrze we wczesnych etapach rozwoju choroby.

Joanna Gulewicz

Prace badawcze sfinansowano z grantu OPUS nr 2016/21/B/NZ5/01411 przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki.

 

Podziel się:

Nastepne

Mazowsze inwestuje w drogi

pon. wrz 30 , 2019
Priorytetem dla Samorządu Województwa Mazowieckiego jest dbanie o ciągły rozwój infrastruktury drogowej. Dlatego od wielu lat nakłady finansowe na tutejsze drogi wojewódzkie systematycznie rosną Jakość dróg i sieć drogowa to zasadnicze kwestie dla cywilizacyjnego rozwoju każdego regionu. Stan tej infrastruktury jest kluczowym czynnikiem stymulującym wzrost gospodarczy i istotnym aspektem podnoszącym atrakcyjność terenów inwestycyjnych. Stan techniczny dróg woj. mazowieckiego na koniec 2018 r. w stopniu dobrym i zadowalającym osiągnięty został na […]

Polecamy

Nasze programy medialne:

Symbol

Siła

Wybierz Polskie