Innowacyjne badania, szeroka współpraca z krajowymi ośrodkami naukowymi oraz z jednostkami gospodarczymi czy wdrażanie nowatorskich rozwiązań w lecznictwie – to jedne z wielu działań, jakie wykonuje mieszczące się we Wrocławiu centrum badawcze
Centrum Diagnostyki Eksperymentalnej i Innowacyjnych Technologii Biomedycznych od wielu lat realizuje projekty badawcze, w których modelem eksperymentalnym są głównie duże zwierzęta. Szeroko współpracuje z innymi ośrodkami naukowymi i jednostkami gospodarczymi pod kątem prowadzenia badań, które mają duże znaczenie dla kraju i obywateli.
– Nasza placówka jest wyjątkowa, ponieważ nie ma w Polsce takich centrów czy jednostek badawczych, które spełniają warunki, wymogi i posiadają pomieszczenia do przetrzymywania dużych zwierząt – mówi prof. dr hab. dr h.c. Józef Nicpoń, kierownik CDEiITB. – Dzięki uzyskanym grantom, możemy się również pochwalić wstępnymi wynikami badań, które już teraz zapowiadają się obiecująco.
Innowacyjne badania nad kręgosłupem
Pierwszy z realizowanych projektów skupia się na unowocześnieniu implantu kręgosłupa, dotychczas stosowanego przy skoliozie kręgosłupa u dzieci. Ma to na celu zmniejszenie ilości potrzebnych interwencji chirurgicznych u dziecka.
– Stworzyliśmy model zwierzęcia, który by odpowiadał wzrostowi kręgosłupa u dzieci. Okazało się, że może nim być rosnąca świnia. W ciągu 4 miesięcy jesteśmy w stanie uzyskać taki sam efekt, jak u rosnącego dziecka w ciągu 7 lat. Po zakończeniu projektu otrzymamy wyniki mogące zdecydować o tym, czy implant z naszą modyfikacją może być wdrożony klinicznie. W tej chwili jesteśmy na etapie realizacji tego projektu, który jak na razie przebiega bez żadnych komplikacji – mówi dr hab. Marcin Wrzosek, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.
Od 5 miesięcy zmodyfikowane tytanowe implanty kręgosłupa wszczepione są u trzody chlewnej, na której aktualnie prowadzone są badania. Na bieżąco wykonywane są kontrole, a także przy pomocy rentgenu i rezonansu obserwacje pod kątem tego, jak implant kręgosłupowy zachowuje się podczas wzrostu zwierząt.
Przygotowanie do tego projektu trwało pół roku. Pierwszym zadaniem było wytworzenie modeli płytek tytanowych z różnym pokryciem, a następnie wytworzenie samego implantu, który był pokryty wybranym elementem z pierwszego zadania. Jest to konstrukcja, która samoistnie ulega rozciągnięciu, a dzięki modyfikacji nie będą potrzebne w międzyczasie zabiegi korygujące.
– Sama część doświadczalna ma być zakończona w marcu 2021 roku. W kolejnym etapie implanty będą poddane badaniom przez Wydział Mechaniki Politechniki Wrocławskiej, a następnie porównamy implant standardowy z implantem zmodyfikowanym, dzięki czemu będziemy wiedzieć, jak to wygląda na poziomie strukturalnym – tłumaczy Marcin Wrzosek.
Wyniki projektu będą bardzo przydatne w leczeniu dzieci, u których w trakcie leczenia skoliozy może być wykonanych do siedmiu operacji. Dzięki efektom prac uda się zredukować liczbę zabiegów do zaledwie dwóch.
Regeneracja tkanki nerwowej
Drugi projekt, nad którym prace rozpoczną się jesienią br., dotyczy zastosowania produktu mającego potwierdzone właściwości neuroprotekcyjne, czyli wspomagające regenerację tkanki nerwowej. Sam wyrób medyczny jest już zarejestrowany w Europejskiej Agencji Medycznej.
– Chcemy wytworzyć modyfikację wyrobu medycznego, który będzie wstrzykiwany do kanału kręgowego, bądź znajdzie zastosowanie przy operacjach na otwartym rdzeniu kręgowym. W tym projekcie opieramy się na modelu lub na regeneracji samego rdzenia kręgowego po jego urazach – wyjaśnia prof. Józef Nicpoń.
W przyszłości może to znaleźć zastosowanie w leczeniu chorób ośrodkowego układu nerwowego, czyli mózgowia. Pierwotnym celem jest wspomaganie uszkodzeń rdzeniowych po urazach rdzenia kręgowego, dyskopatiach czy różnego typu stanach patologicznych samego rdzenia.
– Pierwsze wyniki pozwolą wysnuć wnioski, czy zmodyfikowany wyrób będzie już produktem finalnym – uzupełnia Marcin Wrzosek.
Status żelaza u świni i dzika
Regulacja żelaza w okresie neonatalnym świni domowej jest zagadnieniem stosunkowo poznanym. Jednak na podstawie dostępnej wiedzy, podobne badania nigdy nie były prowadzone na noworodkach dzika.
Celem projektu jest porównanie statusu żelaza oraz molekularnej regulacji metabolizmu tego mikroelementu u noworodków świni domowej i dzika
– Badania porównawcze nad regulacją metabolizmu żelaza u noworodków świni domowej i dzika mają unikalny i pionierski charakter – tłumaczy prof. Józef Nicpoń. – W wyniku porównania dowiemy się także, czy intensywna selekcja pod kątem różnych cech hodowlanych i użytkowych może przyczynić się do wystąpienia zaburzeń fizjologicznych, związanych z aktywnością biologiczną jonów żelaza.
Dzięki badaniom będzie można ustalić, czy zmiany liczebności płodów w miotach lochy dzika wpływają na efektywność molekularnych mechanizmów transportu żelaza przez łożysko. Wiosną przyszłego roku dostępne będą pierwsze wyniki prowadzonych badań.
Ocena kardioprotekcyjnego działania iniekcyjnego kwasu acetylosalicylowego na świńskim modelu niedokrwienia serca badania in vitro
Choroba wieńcowa i jej groźne powikłania – ostre zespoły wieńcowe, nadal stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w społeczeństwach krajów uprzemysłowionych.
Celem tego projektu badawczego była ocena zastosowania dowieńcowego kwasu acetylosalicylowego i odpowiedź, czy ten lek może chronić serce przed uszkodzeniem w wyniku niedokrwienia.
– Dodatkowo zaproponowana strategia może w przyszłości zostać wykorzystana w zapobieganiu i leczeniu skutków zamartwicy u noworodków oraz ochrony narządów przeznaczonych do transplantacji, na etapie transportu, przechowywania i po przeszczepieniu narządu w ciele biorcy – wyjaśnia prof. dr hab. Agnieszka Noszczyk-Nowak – kierownik projektu.
Adrian Morel
