Trendy gospodarcze, społeczne oraz ekologiczne pokazują, jak będą się zmieniać budynki. Staną się bardziej przyjazne ludziom i środowisku. Dodatkowo najważniejszym kryterium stanie się koszt całego cyklu życia obiektu, a nie tylko jego budowa
Za eksploatację płacimy najwięcej
– Na świecie coraz silniejszy staje się trend związany z szacowaniem całego cyklu życia budynku – mówi Dariusz Stasik, prezes zarządu W.P.I.P. Sp. z o.o. Sp.k., generalnego wykonawcy inwestycji budowlanych. – Wkrótce stanie się on kluczowy dla inwestorów, którzy podejmują decyzję o wielomilionowych realizacjach. Mówiąc o cyklu życia, mam na myśli trzy fazy: wpierw projektowanie, potem budowę, wreszcie eksploatację i rozwój. Na tę chwilę wycenia się tylko dwie pierwsze, pomijając trzecią, która, jeśli chodzi o coroczne koszty utrzymania budynku, jest najistotniejsza. My już przygotowaliśmy się na przyszłość i w ramach projektu badawczego o nazwie IAS, dofinansowanego z NCBiR-u, posiadamy bardzo zaawansowane rozwiązanie, które integruje wszystkie trzy fazy cyklu życia budynków. Projekt zdobył nominację do tytułu EuroSymbol Innowacji 2019.
Koszty eksploatacji to 70% wszystkich wydatków związanych z realizacją i użytkowaniem budynku. Mając pełne zestawienie nakładów, możemy optymalizować koszty na każdym etapie. System IAS, który jest opracowywany w projekcie badawczym przez zespół pracowników Działu Badań i Rozwoju firmy W.P.I.P i Politechniki Poznańskiej, daje nowe narzędzie oraz możliwości, jeśli chodzi o nowoczesne budownictwo. System spina w klamrę cały cykl życia budynku, a dodatkowo przewiduje implementację źródeł OZE czy inteligentne zarządzanie obiektem, a nawet kilkoma obiektami na raz.
Zeroenergetyczność i smart – must have
Liczenie kosztów całego cyklu życia budynku w perspektywie najbliższych lat stanie się koniecznością, chociażby ze względu na wejście w życie rozporządzenia o warunkach budowy budynków prawie zeroenergetycznych. Od stycznia br. wszystkie obiekty publiczne muszą spełniać zapisane w rozporządzaniu wymagania. Od 2021 r. przepis ten obowiązywać będzie wszystkie nowe budynki, także jednorodzinne. To oznacza, że od etapu projektowania, a także w każdych następnych, będzie trzeba wykazać, iż obiekt jest niemalże samowystarczalny energetycznie. O ile za część projektową i wykonawczą w znacznej większości będzie odpowiedzialny inwestor, o tyle kolejne etapy, jak eksploatacja i rozwój, spoczywać będą na zarządcy obiektu. I tu z pomocą przychodzi tzw. miks energetyczny w połączeniu z inteligentnym zarządzaniem budynkiem: system BMS. To on przy pomocy specjalnych algorytmów optymalizuje oświetlenie, ogrzewanie czy chłodzenie, a także steruje zainstalowanymi w danej inwestycji źródłami OZE. Użytkownik nie musi znać się na algorytmach – wystarczy tylko, że przyciśnie przycisk, a automatyka zrobi całą resztę.
– Mamy już doświadczenie z takim systemem zarządzania budynkiem w połączeniu z miksem energetycznym, bo od 4 lat korzystamy z niego w siedzibie naszej firmy W.P.I.P. w Jasinie. Teraz prowadzimy zaawansowane prace badawczo-rozwojowe nad jego wersją rozszerzoną, czyli systemem IAS, który jest w stanie zdalnie sterować grupą kilku budynków. Dzięki temu outsourcingowi użytkownik czy zarządca budynku będzie miał komfort z użytkowania obiektu i niższe koszty – podkreśla Dariusz Stasik.
Dodatkową istotą i celem projektu IAS jest wykazanie, iż wyższe nakłady inwestycyjne na obiekty pasywne typu smart (czyli wyposażone w inteligentne rozwiązania oraz miks energetyczny i OZE) mają wpływ nie tylko na zmniejszenie ilości emisji dwutlenku węgla do atmosfery, ale w aspekcie utrzymania takich obiektów w całym cyklu ich życia generują zdecydowanie mniejsze koszty.
Adrian Morel
IAS to roboczy akronim projektu badawczego „Opracowanie innowacyjnego systemu zarządzania projektem, budową, eksploatacją i rozwojem Inteligentnego Autonomicznego Środowiska (IAS)”.
Projekt jest współfinansowany z Funduszy Europejskich poprzez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój na lata 2014–2020 – Podziałanie 1.1.1. Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa.
Wartość (netto) projektu: 5 721 084,82 zł, w tym dofinansowanie z NCBiR: 3 412 711,20 zł.
Okres realizacji projektu: 01.07.2018–31.05.2021.
Interdyscyplinarnym zespołem badawczym IAS w ramach działu Badań i Rozwoju w W.P.I.P. kieruje prof. dr hab. inż. Stefan Trzcieliński, a projektem zarządza mgr inż. Janusz Rajewski. Badania są realizowane przy współpracy w charakterze podwykonawcy z Politechniką Poznańską. Na koniec sierpnia br. zakończyły się prace obejmujące wszystkie założone etapy badań przemysłowych nad Systemem Zarządzania IAS.
